S
EM Design (Sequential Excavation Method) ဆိုတာ NATM (New Austrian Tunneling Method) နဲ႔ သေဘာ တရားျခင္း အတူတူပါပဲ။ ေျမေပ်ာ့တဲ့ ေနရာေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ေရ၀ပ္ေနတဲ့ ေျမအမ်ဳိးအစား မေကာင္းတဲ့ ေနရာမ်ဳိးေတြမွာ ဒီနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳပါတယ္။ NATM ကို Sprayed Method လို႔လဲ ေခၚပါတယ္။ ဥမင္ေဖာက္ေနတဲ့ မ်က္ႏွာျပင္မွာ ေဖာက္လုပ္ၿပီးၿပီးခ်င္း ဥမင္ေျမသားနံရံကို သံဇကာ ယက္ကာၿပီး ကြန္ကရစ္ရည္ မႈတ္ထုတ္ကာ ယာယီထိန္းသိမ္းတဲ့ နည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေျမသားကို က်ပ္သိပ္ သြားေအာင္၊ မူလပံုစံ Stability ကို ထိန္းေပးလိုက္တဲ့ သေဘာပါ။ ဒီလို NATM ကို ဘယ္မွာ သံုးသလဲဆိုရင္ SEM နည္းနဲ႔ ေဆာက္လုပ္တဲ့ ဥမင္ေတြမွာ အသံုးျပဳပါတယ္။
SEM နည္းဟာ ဥမင္ဧရိယာ တစ္ခုလံုးကို တၿပိဳင္နက္တည္း မတူးပဲနဲ႔ အပိုင္း လိုက္ခြဲၿပီး တူးေဖာ္ တဲ့နည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သာမန္ နဂို Stability ရွိေနတဲ့ ေျမေနရာမွာ ဥမင္ တူးေဖာ္လိုက္တဲ့ အခါမွာ သူ႔ရဲ႕ မူလတည္ေနမႈ ပံုသ႑ာန္ ပ်က္ယြင္းသြားပါတယ္။ ဒီအေပၚကို ဥမင္ရဲ႕ အထက္မွာရွိေနတဲ့ ေျမသားထုရဲ႕ အားက သက္ေရာက္လိုက္တဲ့ အခါမွာ Stability ပ်က္ၿပီး ဥမင္ၿပိဳက် ပ်က္စီးသြားပါတယ္။ ခံႏိုင္၀န္အား ေကာင္းတဲ့ ေက်ာက္သားမ်ဳိး ေတြမွာ ဘယ္လို အခုအခံမွ မသံုးပဲ တိုက္႐ိုက္ တူးေဖာ္ႏိုင္သလို၊ ေျမေပ်ာ့တဲ့ Soft ground ေတြမွာက်ေတာ့ တူးေဖာ္ဖို႔ နည္းလမ္းမ်ားကို စဥ္းစားရ ပါေတာ့တယ္။ ေျမေအာက္ေရ ရွိေနတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဥမင္ဟာ အခ်ိန္မေရြး ၿပိဳက်ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို ေျမအမ်ဳိးအစားေတြမွာ ဥမင္ကို ဧရိယာျပည့္ တစ္ခုလံုး တိုက္႐ိုက္ မတူးေဖာ္ဘဲ Pilot tunnel မ်ား သို႔မဟုတ္ Section မ်ားခြဲၿပီး ဦးစြာ တူးေဖာ္ပါတယ္။ တူးေဖာ္မႈ နည္းစနစ္မ်ားဟာ ေျမအေျခအေနေပၚကို မူတည္ၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။
ေျမေအာက္ ဥမင္တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ေျမေအာက္ ဘူတာ႐ုံမ်ားဟာ ဧရိယာ အႀကီးမားဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္မယ့္ ဒီဇိုင္းေပၚမူတည္ၿပီး Construction stage အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ေသာ ဒီဇိုင္းမ်ားမွာ ဥမင္ အမိုးခံုးကို အရင္ဆံုး တူးေဖာ္ တည္ေဆာက္ၿပီးမွ က်န္အစိတ္ အပိုင္းမ်ားကို တဆင့္ျခင္း တည္ေဆာက္ သြားပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေျမေအာက္ foundation နဲ႔ walls မ်ားကို တည္ေဆာက္ၿပီးမွ အမိုးခံုးနဲ႔ အလယ္မွ ေျမသားမ်ားကို ျပန္တူးထုတ္ တာလည္း ရွိပါတယ္။ ေဆာက္လုပ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားဟာ ဒီဇိုင္းကို အဆံုးအျဖတ္ ေပးမယ့္သူရဲ႕ စီမံမႈအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။
မည္သည့္နည္းကို အသံုးျပဳသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဥမင္ တူးေဖာ္သည့္ အခ်ိန္ႏွင့္ ဥမင္နံရံ Linings မ်ား မတပ္ဆင္ ရေသးမွီ အခ်ိန္အတြင္း ဥမင္ ေျမသားနံရံကို ထိန္းထားေပးမယ့္ ယာယီနံရံ သို႔မဟုတ္ Temporary protection ( shotcreting, anchoring or timbering) တစ္ခုခု ျပဳလုပ္ ေပးထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါဟာ ဥမင္ ေဖာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ လုပ္ငန္း တစ္ခုပါပဲ။ Anchoring နဲ႔ Timbering တို႔ဟာ ကုန္က်စရိတ္ ႀကီးမား သလို ေျမေအာက္ထဲမွာ လုပ္ကိုင္ရတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္ ကိုယ္စီရွိပါတယ္။ Sprayed concrete or shotcrete ကေတာ့ စရိတ္သက္သာ၊ ပိုမိုအက်ဳိးျဖစ္ထြန္းၿပီး က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ ေျမေအာက္ ဧရိယာထဲမွာ လြတ္လပ္စြာ လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္တာေၾကာင့္ အခုေနာက္ပိုင္း Soft ground construction ေတြမွာ အသံုးမ်ား လာၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။SEM နည္းကို အရြယ္အစား ႀကီးမားတဲ့ ဥမင္မ်ား ေဖာက္လုပ္ရာမွာ အသံုးမ်ားတာ ျဖစ္လို႔ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကလည္း ႐ႈပ္ေထြးပါတယ္။ ေဖာက္လုပ္မည့္ ဥမင္အလ်ား တေလွ်ာက္ ဥမင္ငယ္မ်ား၊ အပိုင္းငယ္မ်ား ျဖင့္ တူးေဖာ္သြားရသည့္ အတြက္ လုပ္ငန္းငယ္မ်ားၾကား အစီစဥ္တက် ျဖစ္ေရး၊ တိက်မႈရွိေရးမွာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ သို႔မွသာ မူလရည္ရြယ္တဲ့ ဥမင္ပံုစံကို တိတိက်က် ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ SEM နည္းကို အသံုးျပဳတဲ့ အခါမွာ သတိျပဳရမယ့္ အခ်က္မ်ား ရွိပါတယ္။ ၎တို႔ကေတာ့ -
၁။ အီလစ္ပုံသ႑ာန္ (သို႔) ၾကက္ဥသ႑ာန္ ျဖတ္ပိုင္းပံု ရွိတဲ့ ဥမင္ရဲ႕ ေဘးအပိုင္းမ်ားကို ဦးစြာတူးေဖာ္ၿပီး Stress concentration ကို ေလ်ာ့နည္းေစရမည္။
၂။ Lining ring မ်ားကို ဥမင္အခ်င္းထက္ ၁.၅ ဆ ပိုႀကီးထားၿပီး ဥမင္ေဘးပတ္လည္ရွိ ေျမသားမ်ား၏ နိမ့္က်လာမႈကို ကာကြယ္ေပးရန္။
၃။ ေဘးပတ္လည္ရွိ ေျမသားနံရံမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရန္ Shotcrete သို႔မဟုတ္ flashcrete lining မ်ားကို အခ်ိန္ကိုက္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ရမည္။
၄။ ဦးစြာတူးေဖာ္တဲ့ ဥမင္ငယ္မ်ား Excavation section မ်ားဟာ ေျမတူးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေျမသယ္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေျမသားနံရံ ထိန္းသိမ္းျခင္း လုပ္ငန္းမ်ား စသည္တို႔ကို လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဧရိယာ ရွိရမည္။
၅။ ေဆာက္လုပ္ေနစဥ္အတြင္ ေျမသား၏ ျဖစ္ပ်က္ လႈပ္ရွားပံုႏွင့္ ဒီဇိုင္းကို ေလ့လာေနၿပီး စိတ္ခ်ရေသာ stability ကို ရရွိရန္ ဒီဇိုင္းအား Modify ျပဳလုပ္ေနရမည္။
၆။ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ႀကံဳေတြ႔ရေသာ ေျမအေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး သင့္ေတာ္သလို ျပဳျပင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း ရွိရမည္။
၇။ အေတြ႔အႀကံဳ ႂကြယ္၀ေသာ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံခန္႔ခဲြမႈ၊ လုပ္ငန္းခြင္ ႀကီးၾကပ္မႈႏွင့္ အရည္အေသြး အၿမဲတေစ ထိန္းသိမ္းေနမႈ တို႔သာ ဥမင္ေဖာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း၏ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမႈကို အာမခံႏိုင္သည္။
ဤအခ်က္မ်ားဟာ ေဆာက္လုပ္ၿပီးခဲ့ေသာ ဥမင္လုပ္ငန္း အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကေန ထုတ္ႏႈတ္ထားတဲ့ SEM Design ဆြဲရာမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစား တြက္ခ်က္ရမယ့္ အေျခခံအခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ၿပီး ေလ့လာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အႀကံျပဳရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ပါတယ္။
Related Posts
ၾသစႀတီးယား ဥမင္နည္းပညာသစ္
ပရင့္ထုတ္ရန္
လာဖတ္သြားပါတယ္ခင္ဗ်ာ။