Linear motor သံုး ရထားမ်ားႏွင့္ Rotational Motor သံုးရထားမ်ား ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံက ၿမိဳ႕ေတြရဲ႕ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ယႏၱရားကို ပိုျပီးေတာ့ သက္ေတာင့္သက္သာနဲ႔ အဆင္ေျပေျပ ျဖစ္ဖို႕ရာအတြက္ဆိုရင္ ပို႕ေဆာင္ ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ေတြကို နည္းလမ္းက်နစြာ တည္ေဆာက္ဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္။ အခ်ိန္နဲ႔ တေျပးညီ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈေတြလည္း လုပ္ေဆာင္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာဆိုရင္ ၿမိဳ႕ျပ ယာဥ္အသြားအလာေတြဟာ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္ေတြ အသံုးျပဳမႈ မ်ားျပားလာတာေၾကာင့္ ပိုျပီးေတာ့ ရႈပ္ေထြးလာသလို ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး (Side effect) အေနနဲ႕ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔မႈ၊ ယာဥ္တိုက္မႈ၊ အသံဆူညံမႈ၊ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ထုတ္လႊတ္မႈေတြေၾကာင့္ ေလထုညစ္ညမ္းမႈေတြ ျဖစ္ေပၚေနရပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕ရာအတြက္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကရ၊ လုပ္ေဆာင္ေနၾကရ၊ လုပ္ေဆာင္သြားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ Transport system ေတြမွာ အင္မတန္အသံုး၀င္လွတဲ့ Linear Motor ေတြအေၾကာင္း အနည္းငယ္မွ် မိတ္ဆက္ေပးလိုပါတယ္။

Linear Motor အားတည္ေဆာက္ထားပံု

ပထမဦးစြာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ Rotational Motor ကေန စၿပီး သ႐ုပ္ခြဲၾကည့္ၾကရေအာင္။





ပံု (၁) Rotational motor







လွ်ပ္စစ္ေမာ္တာ (Electric Motor) ဆုိတာဟာ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ (Electrical energy) ကေန စက္မႈစြမ္းအင္ (Mechanical energy) ကို ေျပာင္းေပးတဲ့ ကိရိယာတစ္ခုပါ။ စက္မႈစြမ္းအင္ကေန လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကို ေျပာင္းေပးရင္ေတာ့ Generator သို႔ Dynamo ေပါ႔။ ဆြဲအားေကာင္းလွတဲ့ Traction Motor ေတြကိုေတာ့ ရထား စက္ေခါင္းေတြမွာ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။

သာမန္ေမာ္တာ တစ္လံုးမွာ Primary Coil လုိ႔ေခၚတဲ့ Stator နဲ႔ Secondary rotational coil လုိ႔ေခၚတဲ့ Rotor ဆုိၿပီး အဓိက အစိတ္အပိုင္း (၂)ပိုင္း ပါရွိပါတယ္။ Linear Motor ေတြမွာလည္း ဒီႏွစ္ပုိင္းလံုး ပါရွိပါတယ္။ သ႐ုပ္ျပပံုေလးနဲ႔ ျပပါ႔မယ္။

ပံု (၂) Rotational motor ႏွင့္ Linear motor တုိ႔အား ႏႈိင္းယွဥ္ျပပံု

ဆက္လက္ၿပီး Linear Motor ကို ရထားေတြမွာ ဘယ္လုိ တပ္ဆင္ အသံုးျပဳၾကတယ္ ဆုိတာကို ေလ့လာၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။

ပံု(၃) Linear motor သံုး ရထားေခါင္းတြဲတစ္ခု

Linear Motor ရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုဟာ ႐ိုးစင္းပါတယ္။ ရထားရဲ႕ ေအာက္ခံ (ဘိုဂီ) မွာတပ္ဆင္ထားတဲ့ Primary coil နဲ႔ ရထားလမ္းမွာ တပ္ဆင္ထားတဲ့ Secondary conductor (reaction plate) တုိ႔ကို လွ်ပ္စစ္ဓါတ္(current) ျဖတ္သန္းစီးဆင္းတဲ့အခါ သံလုိက္စက္ကြင္း (Magnetic field) ေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ သံလုိက္ေတြမွာက (south pole) နဲ႔ (north pole) ဆိုၿပီး ရွိၾကပါတယ္။ ဒီေတာင္ေျမာက္ သံလုိက္ ဝင္႐ိုးစြန္းေတြရဲ႕ ဆြဲငင္မႈ၊ တြန္းကန္မႈေတြေၾကာင့္ သံလုိက္အား (Magnetic Force) ေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ အဲ့ဒီ သံလုိက္အားေတြဟာ ရထားကို ေရြ႕ေစႏုိင္ သလုိ ရပ္တန္႔လည္း ပစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး Rotational Motor သံုးရထားေတြနဲ႔ Linear Motor သံုးရထားေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္အားသာခ်က္ေတြကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ပါမယ္။

ပထမဦးစြာ ရထားဘီး(wheels) ေတြကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ပါ႔မယ္။













ပံု(၄) Rotational motor သံုး ရထားဘီးႏွင့္ Linear motor သံုး ရထားဘီး တို႕၏ အလုပ္လုပ္ေဆာင္မႈအား ႏႈိင္းယွဥ္ပံု

Rotational motor ေတြမွာ Reduction gear ေတြခံၿပီး Wheels ေတြကို လည္ေစပါတယ္။ ဒီရထားဘီးနဲ႔ သံလမ္းၾကားမွာ ပြတ္တုိက္အား (Frictional Force) ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ရထားကို ေရြ႕ေစပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အဲ့ဒီ လည္အား (Rotational Force) ဟာ ရထားကို ဘီးေခ်ာ္မႈ (Slip) လည္း ျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။

Linear motor သံုး ရထားေတြမွာေတာ့ Primary coil နဲ႔ Reaction Plates ေတြၾကားမွာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ Magnetic Force နဲ႔ပဲ ရထားကို ေရြ႕လ်ားေစတာေၾကာင့္ ဘီးေတြကို လမ္းေၾကာင္းထိန္းဖို႔ အတြက္ပဲ အသံုးျပဳပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Linear Motor သံုးရထားေတြဟာ

• Acceleration နဲ႔ Deceleration ကို လ်င္ျမန္စြာ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္။
• မတ္ေစာက္တဲ့ Slope ကိုလည္း တက္ႏုိင္ ဆင္းႏုိင္ပါတယ္။
• မုိးသည္းထန္စြာရြာျခင္း၊ ဆီးႏွင္းက်ျခင္း စတဲ့ ရာသီဥတု လႊမ္းမုိးမႈကို ခံႏုိင္ပါတယ္။
• ရထားနဲ႔ သံလမ္းၾကား ပြန္းစားမႈ နည္းပါးတာေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္း ျပဳျပင္မႈစရိတ္ကို ေလွ်ာ့့ခ်ပစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ေအာက္ပါ Gradient ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။

ပံု(၅) Gradient ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္မ်ား

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ Linear motor သံုးရထားဘီးေတြရဲ႕ Diameter ဟာ Rotational Motor သံုးရထားဘီး Diameter ေတြထက္ ေသးငယ္တဲ့အတြက္ အခ်ိဳးအေကြ႔ေတြမွာ သာမန္ရထားေတြလုိ ဧရိယာအမ်ားႀကီး ယူၿပီး ခပ္ေျပေျပ ေကြ႔စရာ မလိုဘဲ ေထာင့္ခ်ိဳးေတြမွာ radius နည္းနည္းနဲ႕ ေကြ႕ပစ္ႏုိင္ပါတယ္။

ပံု(၆) အခ်ိဳးအေကြ႕မ်ားတြင္ ဤသို႕ကြာျခားၾကသည္။

Rotational Motor သံုးရထားေတြရဲ႕ Motor ေတြဟာ housing case၊ fan၊ ဘီးေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ဖို႔ Gear အဆင့္ဆင့္ စသည္ျဖင့္ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါ႔ေၾကာင့္ ဆူညံသံေတြ မ်ားစြာ ထြက္ေပၚေစပါတယ္။ Linear Motor သံုးရထားေတြမွာေတာ့ Magnetic Force ကို အသံုးျပဳၿပီး Traction system နဲ႔ Breaking System ေတြကို ျပဳလုပ္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ညင္သာစြာ သြားလာႏုိင္ပါတယ္။ ေအာက္ပါ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္ကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။

ပံု(၇) Rotational motor သံုး ရထားမ်ားႏွင့္ Linear motor သံုး ရထားမ်ား၏ ဆူညံသံ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္

ကုန္က်စရိတ္အားေလ်ာ့ခ်ပစ္ႏုိင္ျခင္း

Engineering Pofjects ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ Economic ကို ကိုက္ညီမႈရွိေအာင္ ၾကည့္ၾကရပါတယ္။ Project တစ္ခုဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းေနပါေစ၊ Economic မကိုက္ရင္ေတာ့ အ႐ံႈးျပမွာပါ။ အခု Linear Motor သံုး ရထား Project ေတြမွာ ဘာေတြကို ေလ်ာ့ခ်ပစ္ႏုိင္သလဲ ဆုိတာကို ဆက္လက္ေလ့လာ ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။

Linear Motor သံုးရထားေတြဟာ သာမန္ရထားေတြလုိ Motor အလံုးႀကီးေတြ တပ္ဆင္စရာ မလုိတာေေၾကာင့္ ရထားၾကမ္းျပင္ေအာက္မွာ ေနရာအမ်ားႀကီးယူဖုိ႔ မလုိေတာ့တဲ့အတြက္ Wheel Base က ငယ္သြားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ရထားဘီးကလည္း Diameter ပိုၿပီးေတာ့ ေသးငယ္သြားတဲ့ အတြက္ ရထားရဲ႕ To-tal Height ကို ေလ်ာ့ခ်ပစ္ႏုိင္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ Tunnel ေတြ အတြက္ Cross-sectional Area ကို ေလ်ာ့ခ်ပစ္လုိက္ႏုိင္တာပါပဲ။ ဒါ႔ေၾကာင့္ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္အတုိင္း Tunnel ႀကီးေတြ ေဖာက္စရာမလုိေတာ့ဘဲ Diameter ပိုေသးတဲ့ Tunnel ေတြကို ေဖာက္လုပ္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ Cost ေတြ အမ်ားႀကီး သက္သာသြားေစပါတယ္။

ပံု(၈) Rotational motor သံုး ရထားတြဲမ်ား ႏွင့္ Linear motor သံုး ရထားတြဲတို႕၏ Tunnel size မ်ားအားႏႈိင္းယွဥ္ပံု

ထိန္းသိမ္းျပဳျပင္မႈ (Maintenance) စရိတ္အားေလ်ာ့ခ်ပစ္ႏုိင္ျခင္း

႐ိုးရွင္းတဲ့ ဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္ပံုေၾကာင့္ Linear motor သံုး ရထားေတြမွာ အနည္းငယ္ေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကိုသာ Maintenance ျပဳလုပ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း တကယ့္ကို High level ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ႀကီးေတြနဲ႔ အထူးျပဳလုပ္ထားတဲ့ (Sophisticated equipment) ေတြမလုိအပ္ပါဘူး။

ေအာက္ပါ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။


ဒီေလာက္ဆိုရင္ Linear motor သံုး ရထားေတြရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈကို ရိပ္စားမိေလာက္ပါျပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာက Metro တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းေတြ မရွိေသးပါဘူး။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ဒီ Project ေတြ လုပ္လာမယ္ဆိုရင္ Linear Metro ေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီ Post ကို ေရးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ ေခတ္ေနာက္က် က်န္ခဲ့တာမ်ားေနပါျပီ။ ေခတ္မီ အေတြးအေခၚရွိတဲ့ လူငယ္ေတြမ်ား ဒီ Post ကို ဖတ္ျပီး၊ ေခါင္းထဲမွာ အေတြးတစ္စလက္သြားခဲ့ရင္ ကၽြန္ေတာ္ဒီစာကို ေရးရက်ိဳးနပ္ပါျပီဗ်ာ။ ။

ပရင့္ထုတ္ရန္